چراغ آویز یکی از مصنوعات تولید روشنایی است که با لوستر قرابت دارد. چراغ آویز و آباژور معمولا در بعضی طبقه بندی ها از زیر مجموعه های لوستر بشمار می رود, البته شایان ذکر است که چراغ آویز و لوستر تفاوت های عمده ای نیز دارند. نخست اینکه لوستر عموما بزرگتر و با تزئینات بیشتری تولید و عرضه می شود. دوم اینکه کاربرد چراغ آویز بیشتر در مکان های کوچکتر مانند اتاق خواب و راهرو است در صورتیکه لوستر در فضای بزرگتر مانند اتاق نشیمن و یا هال کاربرد دارد.

چراغ آویز را گاهی در تعداد بالا برای نور افشانی فضاهای بزرگتری همچون کافی شاپ نیز بکار می برند. چراغ آویزها از نظر جنس بدنه به چندین نوع تقسیم می شوند. از این جمله می توان از چراغ آویز چوبی, فلزی و پلاستیک فشرده یاد کرد. چراغ آویز با زنجیر , ریسمان و یا سیم از سقف آویزان می شود. این خود نیز یکی دیگر از تفاوتهای چراغ آویز با لوستر است چرا که لوستر به دلیل وزن بالاتر عموما با زنجیر به سقف متصل می گردد. چراغ آویز را می توان در بسیاری از مکان ها استفاده کرد. اتاق خواب یکی از مکان هایی که است که برای استفاده از چراغ آویز بسیار مناسب است. چراغ آویز بر خلاف لوستر برای محیط های کوچکتری همچون اتاق خواب طراحی شده است. بعلاوه لوستر بعلت دارا بودن تزئینات ویژه در اتاق خواب کاربرد چندانی ندارد. راهرو, سرسرا, اتاق کودک و یا آشپزخانه از دیگر مکان هایی است که می توان از چراغ آویز بهره برد.

یکی دیگر از تفاوت چراغ آویز با لوستر در این است که چراغ آویز معمولا نور را بصورت مستقیم منتشر می کند ولی لوستر نور را پس از عبور دادن از نوعی منشور شیشه ای, آینه و یا کریستال در فضا پراکنده می سازد. از این جهت نور لوستر بیشتر انعکاسی است تا مستقیم. البته شایان ذکر است در طراحی های مینیمالیستی امروزی این قانون همیشه برقرار نیست و گاها لوسترهای مینیمالیستی نیز مانند چراغ آویزها نور را مستقیما منتشر می کنند. این ویژگی چراغ آویز باعث می شود که نور منتشر شده از آن بصورت مستقیم فضا را روشن نماید. از چراغ آویز برخلاف برخی مدل های لوستر برای روشن سازی فضای خارج از ساختمان نمی توان بهره برد. بدلیل اینکه این نوع تجهیزات روشنایی باید از سقف آویخته شوند کاربرد آن ها محدود به فضای داخلی است.

از چراغ اویز بعنوان یک وسیله ی دکوراتیو و تزئینی نیز یاد می شود. در طراحی دکوراسیون داخلی و انتخاب چراغ آویز باید به چند نکته توجه کرد. نخست اندازه محیط است. چراغ آویزها بعلت اینکه توانایی تولید نور کمتری از لوسترها دارند نمی توانند به تنهایی محیط های بزرگ را نورافشانی کنند. برای حل این مشکل می توان از تعداد بیشتری چراغ آویز بهره برد. در بسیاری از مراکز سرگرمی از چراغ آویز برای ایجاد نور ملایم استفاده میشود, بدینگونه که فقط بخشی از فضا روشن شده و اتمسفر دلربایی ایجاد شود. برای مثال در یک سالن بیلیارد میتوان در بالای هر میز از یک چراغ آویز استفاده کرد. بدین روش فضا عموما تاریک است و چراغ آویزها نور کافی را برای بازیکنان ایجاد می نمایند.

در بسیاری از هتل ها, کافی شاپ ها و مراکز تفریحی از تعداد بالایی از چراغ آویز برای روشنایی مکانی بزرگ استفاده می کنند. این امر علاوه بر ایجاد روشنایی مناسب برای چنین مکان هایی, فضایی بسیار زیبا را ایجاد کرده و اثر دکوراتیو چراغ آویز را به ظهور می رساند. می توان در این روش تمامی چراغ آویزها را از یک رنگ و مدل انتخاب کرد و یا بالعکس از ترکیبی از رنگ ها و مدل های مختلف بهره برد تا فضایی متفاوت و ناهمگون را بوجود آورد.

نوع لامپ مورد استفاده از چراغ آویزها نیز باید مورد توجه قرار گیرد. برخی از چراغ آویزها به سرپیچ E14 مجهز شده اند. این نوع سرپیچ را گاهی “شمعی” می نامند. برخی دیگر از سرپیچ E27 بهره می برند. نوع لامپ را باید با توجه به نوع سرپیچ چراغ آویز انتخاب و خریداری کرد. نکته دیگر انواع مختلف لامپ است. دسته اول لامپهای هالوژن است که نوعی از لامپهای رشته ای بشمار می روند. این نوع لامپ انرژی نسبتا بالایی مصرف می کنند و گرمای زیادی نیز تولید می نمایند. امروزه این نوع لامپ بدلیل مصرف بالای آن کم کم منسوخ می شود. ولی همچنان به علت ایجاد نوری گرم و نشاط آمیز مورد توجه قرار دارد. نوع دیگر لامپ, نوع فلوروسنت است که در بازار از آنان به اسم “کم مصرف” یاد می شود. این نوع لامپ مصرف انرژی پایینتری نسبت به لامپهای رشته ای دارد ولی برخی معتقدند که ممکن است در دراز مدت سرطان زا باشند. گرچه تحقیقات علمی چنین ادعایی را ثابت نمی کند. نهایتا امروزه لامپ های LED یا دیود نورانی هر چه بیشتر محبوب می شوند. مصرف انرژی آنان بسیار پایین بوده و نور مناسب و ملایمی تولید می کنند و برای سلامتی انسان نیز خطر ساز نیستند.

در بکارگیری چراغ آویز باید به قوانین نورپردازی توجه کرد. از آنجا که چراغ آویزها کوچکتر از لوستر هستند و از آنها به تعداد استفاده می شود مهم است که با توجه به قدرت نورپردازی آنان در فاصله مناسبی از یکدیگر نصب شوند. اولا تعداد فرد نسبت به تعداد زوج ارجحیت دارد. برای مثال هفت عدد مناسبتری است تا هشت. عموما برای فواصل ۵۰ سانتیمتری یک عدد لامپ ۶۵ الی ۷۰ واتی مورد نیاز است. چراغ آویز باید بگونه ای نصب شود که مسیر نور آن توسط شی یا وسیله ای چه در حالت نشسته و یا ایستاده سد نشود. ارتفاع از سطح نیز بسیار مهم است. اگر چراغ اویز بالای میز یا کانتر آشپزخانه نصب می شود ارتفاع چراغ آویز از آن باید ۷۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر باشد. این ارتفاع از کف باید ۱۸۰ سانتیمتر باشد.